Η ΣΥΜΗ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΜΥΘΟΥ

Η  ΣΥΜΗ ΤΗΝ ΕΠΟΧΗ ΤΟΥ ΜΥΘΟΥ

Το κρυφό νόημα και η ερμηνεία των μύθων

ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΚΑΤΟΙΚΟΙ ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΟΙΚΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΝΗΣΙΟΥ

                                     Έρευνα - μελέτη    Κρητικός Σαράντης

(Πρωτοδημοσιεύτηκε στο Ετήσιο περιοδικό ΑΙΓΛΗ αριθμός Τεύχους 16 του 2006, που ήταν προσφορά της εφημερίδας Η ΦΩΝΗ ΤΗΣ ΣΥΜΗΣ)

ΜΕΡΟΣ 1^ο

  Η Ελληνική Μυθολογία, η πιο πλούσια μυθολογία του κόσμου, που έτερψε και τέρπει αιώνες τώρα μικρούς και μεγάλους. Που λατρεύτηκε από Έλληνες και ξένους, και έγινε πηγή έμπνευσης από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα στη λογοτεχνία, στο θέατρο, στον κινηματογράφο, στη ζωγραφική και στη γλυπτική, έχει πάρα πολλά να μας πει και να μας διδάξει ακόμα.

    Πίσω από το πιο απλό νόημα της καμιά φορά, κρύβονται μεγάλες αλήθειες, που εξιστορούν και φανερώνουν γεγονότα που συνέβησαν σε πολύ παλαιότερους χρόνους.

  Οι πρόγονοί μας, δημιούργησαν τους μύθους, θέλοντας να μας πουν, να μας διδάξουν κάτι. Απομένει σε μας, να τους ερμηνεύσουμε σωστά, για να μπορέσουμε να αξιοποιήσουμε το κρυφό νόημά τους.

  Οι μύθοι, είναι ένας ωραίος τρόπος να θυμάσαι, να μεταφέρεις σε νεώτερες γενιές, και να διαιωνίζεις τη ζωή και τα κατορθώματα σπουδαίων ανθρώπων, που σε άλλες περιπτώσεις θα είχαν ξεχαστεί, και ο χρόνος θα είχε επενεργήσει καταλυτικά πάνω τους.

  Με τους μύθους, πράξεις και γεγονότα έμειναν αθάνατα όχι μόνο για τους ιστορικούς, αλλά ακόμα και για τα παιδιά, αν και το κρυφό νόημά τους, θέλει αναζήτηση, έρευνα, μελέτη και σκέψη, να το ανακαλύψεις και να μυηθείς στις βαθύτερες αλήθειες του.

    Μετά από αρκετή έρευνα και μελέτη, πιστεύουμε πως νέα δεδομένα προέκυψαν στους μύθους τους σχετικούς με τη Σύμη, που απλά υπήρχαν, αλλά δεν τους είχαμε δώσει την πρέπουσα σημασία, και δεν ερευνήσαμε όσο έπρεπε και την παραμικρή λεπτομέρεια.

  Οι μύθοι λοιπόν γράφτηκαν γιατί εξιστορούν κάποια υπαρκτά συμβάντα  κάτω από το αλληγορικό τους  πρόσωπο, και έχουν να κάνουν με σημαντικά γεγονότα που έλαβαν χώρα σε πολύ μακρινούς χρόνους.

  Θα αναφέρουμε εδώ πολλά από αυτά τα πραγματικά γεγονότα, που υποδηλώνουν οι μύθοι στο κρυφό νόημά τους.

  Μετακινήσεις φύλων και αποικήσεις καινούργιων μερών. Επικράτηση νέων θρησκειών, θέσπιση νέων νόμων, αλλαγή συνηθειών και ηθών. 
  Δημιουργία νέων εμπορικών δρόμων και επικράτηση ή μεταφορά νέων προϊόντων. Ανακατατάξεις πληθυσμιακές λόγω πολέμων. Ανακατατάξεις λόγω φυσικών καταστροφών και φαινομένων όπως οι σεισμοί, οι πλημμύρες, η ξηρασία, οι ποταμοί, η θάλασσα οι λίμνες κ.λ.π. Ικανότητες κάποιων κατοίκων περιοχών λόγω ειδικών ασχολιών, όπως το ψάρεμα, η υποβρύχια κατάδυση, η μεταλλουργία, η αρχιτεκτονική, η αμπελοκαλλιέργεια κ.λ.π. ή οι υπερβολικές ανθρώπινες μυϊκές ικανότητες από κάποιους.

  Επικράτηση νέων καλλιεργειών (άμπελος, σιτηρά κ.λ.π.) Τέλεση ηρωικών κατορθωμάτων από ήρωες, η κατασκευή κοινωφελών έργων και σπουδαίων επιβλητικών κτισμάτων κ.λ.π.

  Στους μύθους που αφορούν τη Σύμη, έχουμε αποικήσεις και μεταναστεύσεις φύλων, τις ικανότητες των Συμαίων στη ναυπηγική στη θάλασσα και την επινοητικότητα και εφευρετικότητά τους, να μπορούν να διαβιούν σε ένα πετρώδες νησί.

  Θα ακολουθήσουμε  μια χρονική σειρά για τους μύθους, όσο φυσικά αυτό είναι εφικτό.

  Θα αρχίσουμε με το Γλαύκο.                             

Το εξώφυλλο "Γλαύκος και Σύμη", ένα εικονογραφημένο βιβλίο για παιδιά και όχι μόνο, όπου αναφέρεται η διαδρομή και οι περιπέτειες του Γλαύκου, του πρώτου κατοίκου Σύμης, με πλούσια εικονογράφηση από τον ίδιο το συγγραφέα Σαράντη Κρητικό, από τις εκδόσεις ΥΜΟΣ.

ΜΕΡΟΣ 2ο

Ο Γλαύκος, ήταν γιος του Ανθηδώνα, ο οποίος ήταν ιδρυτής της ομώνυμης παραλιακής πόλης  της Βοιωτίας, απέναντι από την Εύβοια, και της Αλκυόνης.

  Άλλοι πάλι τον θέλουν γιο του Πολύβου και της Εύβοιας, ή του Ποσειδώνα και μιας Ναϊάδας (νύμφης).

  Ήταν θαλάσσιος δαίμων, η προσωποποίηση του γαλάζιου κύματος, και γνωστός με τα ονόματα Πόντιος, Θαλάσσιος, Ανθηδόνιος κ.λ.π.

  Στην αρχή, λέγεται ότι ήταν ένας απλός ψαράς, και μια μέρα ξάπλωσε να ξεκουραστεί από το ψάρεμα, αλλά πρόσεξε, πως ένα από τα ψάρια που είχε πιάσει στα δίκτυα, μόλις έφαγε ένα χόρτο πλάι από εκεί που καθόταν και σπαρταρούσε, ξαναζωντάνεψε και βούτηξε πάλι στο νερό.

  Κατάπληχτος από αυτή την ανακάλυψη, ο Γλαύκος τρωει και ο ίδιος από αυτό το χόρτο, και πηδάει μέσα στη θάλασσα, για να δει ποια ήταν η επίδρασή του.

 Ανακαλύπτει πως μπορεί να μένει απεριόριστα κάτω από το νερό, και οι θαλάσσιες θεότητες (Ωκεανός και Τηθύς) τον υποδέχθηκαν σαν έναν δικό τους, τον καθάρισαν από κάθε τι θνητό και τον κατέταξαν μεταξύ των θεών της θάλασσας.

  Άλλος μύθος λεει ότι ο Γλαύκος έγινε αθάνατος, αφού λούστηκε σε μια πηγή, κι έπεσε στη θάλασσα, για να πεισθούν  για την αθανασία του.

  Οι θαλάσσιες θεότητες μεταμόρφωσαν το σώμα του, κι έτσι οι ώμοι του πλάτυναν, απέκτησε ουρά ψαριού,  και πράσινα γένια σαν από μπρούντζο.

  Είχε το χάρισμα της προφητείας, αλλά λένε, πως ήταν δυστυχισμένος με την αθανασία του, καταδικασμένος να πλανιέται από ακτή σε ακτή.

  Εμφανιζόταν στους ναυτικούς σαν γέρος μελαγχολικός με το σώμα του γεμάτο κοχύλια και θαλάσσια φυτά, ενώ προειδοποιούσε τους ναυτικούς όταν επρόκειτο να φυσήξουν δυνατοί άνεμοι με θορυβώδεις χρησμούς.

  Ο Γλαύκος, είχε πολλούς έρωτες, ορισμένοι από τους οποίους μεγάλωσαν τη δυστυχία του, μια και δεν είχαν όλοι αίσιο τέλος.

  Αγάπησε τη Σκύλλα, μια ωραία παρθένα της θάλασσας που ανταποκρίθηκε στον έρωτά του, αλλά η Κίρκη, (η γνωστή Κίρκη που μετέτρεψε τους συντρόφους του Οδυσσέα σε γουρούνια), από τη ζήλια της δηλητηρίασε το νερό στο λουτρό της Σκύλλας, παραμορφώνοντάς την σε ένα φρικτό τέρας.

   Πηγαίνοντας στη Νάξο ο Γλαύκος, προσπάθησε να παρηγορήσει την Αριάδνη, την οποίαν ο Θησέας είχε εγκαταλείψει στο νησί, αλλά ο Διόνυσος τον πρόλαβε, οπότε προσκολλήθηκε στο θίασό του.

  Έφτασε όμως στη Ρόδο μετά από περιπλανήσεις, και απήγαγε τη κόρη του Ιαλυσού και της Δωτίδας που την έλεγαν Σύμη, την έφερε σε ένα ακατοίκητο νησί μεταξύ Ρόδου και Καρίας, και στο οποίο έδωσε το όνομα της.

   Πάμπολλες είναι οι παραδόσεις  για το Γλαύκο και τα κατορθώματά του.      

   

ΜΕΡΟΣ 3^ο

  Σαν θαλάσσιος δαίμων γίνεται σύντροφος του Νηρέα άλλης θαλάσσιας θεότητας ( ο Νηρέας με "η" είναι θαλάσσια θεότητα, Νιρέας με "ι", είναι ο βασιλιάς της Σύμης), του Ποσειδώνα, των Νηρηίδων και της Αμφιτρίτης.

  Μια παράδοση τον θέλει να παρουσιάζεται στο Μενέλαο την ώρα που επέστρεφε εκείνος από την Τροία στο ακρωτήριο Μαλέας, κι άλλη το θέλει να εκστρατεύει μαζί με τους Αργοναύτες και να πολεμά τους Τυρρηνούς κυβερνώντας την Αργώ, τη ναυπήγηση της οποίας μερικοί την αποδίδουν στον ίδιο.

  Μεταμορφώνεται ακόμα σε γυναίκα τη Γλαύκη, που βγάζοντας από τα κύματα το άσπρο κεφάλι της, τρομάζει τους ναυτικούς.

  Ο μύθος του Γλαύκου, ενέπνευσε μυθογράφους, ποιητές και καλλιτέχνες από τα παλιά χρόνια.

  Ο Πλάτων παραβάλλει το Γλαύκο με την ανθρώπινη ψυχή, μολυσμένη  από γήινες ακαθαρσίες, ενώ ο Πίνδαρος, ο Αισχύλος και ο Οβίδιος, του αφιέρωσαν έργα του.

  Στη γλυπτική απεικονίζεται με το επάνω μέρος του σώματός του ανθρώπινο και το υπόλοιπο ψάρι. Μακριά μαλλιά ριγμένα στους ώμους, πυκνά φρύδια, και όστρακα και φύκια στην κοιλιά.

  Οι μύθοι για το Γλαύκο ξεκίνησαν από την Ανθηδώνα, για να επεκταθούν αργότερα στις Κυκλάδες και σε όλα τα νησιά και τις ακτές, όπου συναντάμε τη λατρεία του.

  Το νόημα του μύθου του Γλαύκου ειδικά στη Σύμη, έχει να κάνει με την πρώτη αποίκηση ανθρώπων στο νησί, τη λατρεία του θεού που έφεραν μαζί τους οι πρώτοι άποικοι, αλλά και τις ικανότητές τους στη θάλασσα και τη ναυτική τέχνη.

  Από την παραλιακή Ανθηδώνα ξεκινάει η πρώτη μαγιά, για να βρει τελικά καταφύγιο μετά από πολλά εμπόδια στην περιοχή μας και τη Σύμη.

  Τα εμπόδια που συναντά, όπως οι έρωτες που δεν πραγματοποιήθηκαν στο μύθο, είναι οι ανεπιτυχείς προσεγγίσεις των αποίκων στις Κυκλάδες, μέχρι να βρουν μέρος να τους φιλοξενήσει.

  Ο Γλαύκος είναι θεότητα – που είναι συνυφασμένη με τη θαλάσσιες ικανότητες και ασχολίες – και την κουβαλούν μαζί τους οι άποικοι, αλλά σε ορισμένα μέρη βρίσκουν να λατρεύονται άλλοι θεοί, οπότε ενσωματώνεται ο δικός τους θεός στο πάνθεον των άλλων θεών όπως είδαμε με το Διόνυσο ή με άλλες θαλάσσιες θεότητες, τον Νηρέα, τον Ποσειδώνα, τις Νηρηίδες και την Αμφιτρίτη.

   Το ότι αυτή η αποίκηση – η οποία εξηγείται με το μύθο του Γλαύκου – συντελέστηκε στα πολύ παλιά χρόνια, μπορούμε να το διασταυρώσουμε και από άλλη πηγή.

ΜΕΡΟΣ 4ο

   Οι Λαπίθαι, που ήταν ένας λαός μυθικός από τη Θεσσαλία, και ο Όμηρος τους αποκαλεί «άνδρες ή ήρωες», ξεκίνησαν από το βόρειο τμήμα της, για να επεκταθούν αργότερα προς το νότο, φτάνοντας μέχρι την Πελοπόννησο.

  Μερικοί από τους Λαπίθες, όπως ο Φόρβας και ο Τρίοπας, έφτασαν μέχρι τη Ρόδο και τα παράλια της Καρίας, που βρίσκονται κοντά στην Κνίδο.

  Ο Φόρβας πήγε στη Ρόδο, και συγκεκριμένα στην Ιαλυσό όπου λατρεύτηκε από τους κατοίκους σαν ήρωας για κάποια ευεργεσία που τους έκανε.

  Βλέπουμε, ότι είναι Θεσσαλοί οι άποικοι που εγκαθίστανται στην Ιαλυσό, από την οποίαν ο Γλαύκος έκλεψε τη Σύμη, κόρη του Ιαλυσού και της Δωτίδας για να εγκατασταθεί στο νησί. Μετεγκατάσταση δηλαδή από την Ιαλυσό, ομάδας Λαπίθων Θεσσαλών.

  Ο Διόδωρος ο Σικελιώτης, θεωρεί τους Λαπίθες σαν τους πρώτους κατοίκους της Σύμης, λέγοντας χαρακτηριστικά, πως πρώτος  που ίδρυσε πόλη στο νησί που ήταν έρημο, ήταν ο Χθόνιος, ο οποίος έφερε μαζί του μια Θεσσαλική αποικία υπό την αρχηγία του Τριόπα, ο οποίος ήταν βασιλιάς  της Θεσσαλικής πόλεως Δωτίδος, γιος του Ποσειδώνα και της Κανάκης, θυγατέρας του Αιόλου ή Λαπίθου και της Σίλβης.

  Κατά την Αργειακή παράδοση, γιος του Τριόπα είναι ο Πελασγός. (Πελασγικά τείχη έχουμε σε μέρη της Σύμης).

  Ο λόγος που ο Τρίοπας εγκαταστάθηκε στη Σύμη όπως συμπεραίνουμε, βασίζεται στο γεγονός ότι έμεινε έκπτωτος από το βασιλικό αξίωμά του, επειδή ο γιος του Ερεσίχθων  έκαμε ιεροσυλία, κόβοντας το ιερό άλσος της Δήμητρας στην περιοχή, με αποτέλεσμα να αναγκασθεί να φύγει.

  Ο Τρίοπας ονόμασε το νησί από τη μητέρα του Σύμη. Να πούμε εδώ, ότι το Τριόπιο ακρωτήριο το σημερινό κάβος Κριός, είχε πάρει την ονομασία του από τον Τρίοπα.

  Η κάθοδος αυτή των Θεσσαλών, υπολογίζεται το 14^ο αιώνα π. Χ. Και ήταν από τη φυλή των Αχαιών.

  Η ασχολία των κατοίκων στο νησί αναγκαστικά με τη θάλασσα, τους αναδεικνύει σαν σπουδαίους αλιείς, ναυπηγούς, ναυτικούς και θαλασσοπόρους.

  Εξάλλου, η ικανότητά τους περί τη θάλασσα, είχε δοκιμαστεί στην περιπλάνησή τους από τα παράλια της Θεσσαλίας, μέχρι την εγκατάστασή τους στο νησί.

   Οι καινούργιοι άποικοι, έφεραν τις δικές τους δοξασίες και το δικό τους θεό, που ανάλογα όπως είπαμε, εκτοπίζει ή γίνεται σύντροφος με άλλους παλαιότερους θεούς.  

   Είναι γεγονός, ότι οι τοπικοί θεοί, μετά την παραγκώνισή τους από θεούς με μεγαλύτερη εμβέλεια και ακτινοβολία, εξέπιπταν στη θέση ηρώων, ή γίνονταν μέρος και ακόλουθοι επικρατέστερων θεών.   

ΜΕΡΟΣ 5^ο

   Ουσιαστικά οι Θεσσαλοί που έρχονται προς την περιοχή μας, είναι ένα κομμάτι από τη φυλή των Δωριέων, τη μετανάστευση των οποίων θα συναντήσουμε ξανά κάπου αλλού.

  Φυσικά, μπορεί να συνάντησαν πάνω στο νησί άλλους κατοίκους, που προέρχονταν από την απέναντι Μικρασιατική ακτή, ή από διάφορα άλλα μέρη.

  Σύμφωνα με αναφορές του Στράβωνα και του Στέφανου Βυζάντιου, η Σύμη αποκαλείται Καρική, πιθανόν από την αποίκηση κατοίκων από την απέναντι Καρία μετά το θάνατο του Νιρέα, ενώ αναφέρεται και με τα αρχαιότερα ονόματα σαν Μεταποντίς, Αίγλη και Έλκουσα.

  Το Μεταποντίς παράγεται από το μετά και πόντος, ενώ δεν θα πρέπει να ξεχνάμε, ότι και ο Γλαύκος λεγόταν Πόντιος.

  Το όνομα Αίγλη παράγεται από το Αίγλη, που ήταν μια από τις Ναϊάδες νύμφες, γυναίκα του Ήλιου και μητέρα των Χαρίτων. Ολόκληρη η οικογένειά της, αποτελεί συμβολισμό της λαμπρότητας και της χαράς που φέρουν οι ακτίνες του Ήλιου.

  Ο Βιργίλιος στα «Βουκολικά» του, αποκαλεί την Αίγλη, σαν την ωραιότατη ανάμεσα στις Ναϊάδες.

  Δε θα πρέπει όμως να παραβλέψουμε, ότι αναφέρεται και αποίκηση – εγκατάσταση Φοινίκων σε όλη την ευρύτερη περιοχή, την περίοδο που είχαν αναπτύξει το εμπόριο μέσω των θαλάσσιων οδών, όντας σπουδαίοι ναυτικοί.

  Ο Κάδμος, γιος του Αγήνορα και της Τηλέφασσας, αδελφός της Ευρώπης του Κίλικα και του Φοίνικα, συνδέεται με την Καρία, τη Σάμο, τη Ρόδο και τη Μίλητο.

  Κατά το Διόδωρο το Σικελιώτη, ο Κάδμος ίδρυσε στη Ρόδο Φοινικική αποικία, και εισήγαγε τη λατρεία του Ποσειδώνα, και εκτός από το ιερό του Ποσειδώνα στην Ιαλυσό, υπάρχει και χάλκινος τρίποδας του Κάδμου στη Λινδία Αθηνά.

  Το ότι υπάρχει Φοινικική εγκατάσταση στην περιοχή, βγαίνει και από το γεγονός ότι ο Ίφικλος, ήρωας της Ρόδου, ο οποίος ήταν αρχηγός των Δωριέων που εισέβαλαν στο νησί, έβαλε τέρμα στη Φοινικική κυριαρχία στη Ρόδο.

  Μάλιστα, υπάρχει και μια ονομασία της Σύμης όπως και άλλων νησιών που ερμηνεύονται με τη Φοινικική γλώσσα.

  Συγκεκριμένα για το όνομα Σύμη, το παράγουν από το Φοινικικό Συ-μου, το οποίο θα πει «κατακέων ήλιος, από το γεγονός ότι το καλοκαίρι ιδιαίτερα, η ζέστη στο νησί είναι αφόρητη, επειδή η ακτινοβολία, αντανακλάται στα γυμνά βουνά.                                

ΜΕΡΟΣ 6^ο

  Πριν αναφερθούμε σε μια ακόμα Δωρική κάθοδο προς τα μέρη μας, δε θα πρέπει να παραλείψουμε να πούμε ότι η Μυκηναϊκή επιρροή στην περιοχή και στο νησί μας, εδραιώνεται με την κάθοδο των Θεσσαλών Λαπίθων, από το φύλο που ονομάζονταν Αχαιοί, οι οποίοι εγκαταστάθηκαν και στη γνωστή Αχαΐα και σε όλη την Πελοπόννησο όπως προαναφέραμε.

  Υπάρχει όμως ακόμα και για κάποιο διάστημα Μινωϊκή κυριαρχία, μια και η θαλασσοκρατορία του Μίνωα, είχε επιβληθεί σε όλο το νότιο Αιγαίο.

  Τη Β’ χιλιετηρίδα π.Χ. οι μυθογράφοι αναφέρουν ότι ο Μίνωας, ήταν κυρίαρχος πολλών νησιών που βρίσκονται γύρω από την Κρήτη και μέχρι την Καρία, που ως γνωστόν είναι απέναντι σε μας στη Μικρασιατική ακτή.

  Στους ηρωικούς χρόνους, ο Νιρέας κυριαρχεί στο νησί, ο οποίος από ότι μπορούμε να υποθέσουμε, δεσμοί αίματος τον δένουν με τους Αχαιούς (Μυκηναίους), ώστε να δεχτεί να εκστρατεύσει στη Τροία με τρία πλοία για να βοηθήσει στο Τρωικό πόλεμο συντασσόμενος με  το μέρος τους.

  Ο Ιταλός καθηγητής Angelo Brelich, έχει αφιερώσει για το Νιρέα, μια πάρα πολύ σπουδαία και εμπεριστατωμένη πραγματεία, που φιλοξενείται στο τρίτο τόμο των «Συμαϊκών» Αθήναι 1977.

  Είναι μια επιστημονική μελέτη, που αναλύει κάθε αναφορά που έχει γραφτεί για το Νιρέα από αρχαιοτάτων χρόνων, χωρίς να αφήνεται ούτε μια λέξη αδιευκρίνιστη και ασαφής που να μένει στον αναγνώστη απορία και προβληματισμός.

  Η λεπτομερής αξιολόγηση και παρουσίαση όλων των παραμέτρων των στίχων των επιγραμμάτων, των παραδόσεων των λογοτεχνικών αναφορών κ.λ.π. για το Νιρέα ακόμα και προομηρικών, εξετάζονται από κάθε πλευρά, από ιστορική, θρησκευτική, λογοτεχνική, ψυχολογική και κάθε άλλη όψη, σε ένα μοναδικό έργο για το Νιρέα με σοβαρή επιστημονική κάλυψη.

 Δε θα πούμε περισσότερα για το Νιρέα, το γιο του Χαρόπου και της Αγλαΐας, του ωραιότερου βασιλιά που εκστράτευσε  στη Τροία μετά τον Αχιλλέα.

  Γι’ αυτούς που μελετούν με σοβαρότητα τα θέματα, θα διακρίνουν ένα μύθο γύρω από το Νιρέα, ο οποίος ξεκινά από το γενεαλογικό του δένδρο. Πατέρας Χάροπος (χαρούμενη όψη), και η μητέρα του Αγλαΐα, με την ίδια περίπου ετυμολογική έννοια, που συνηγορούν και επαυξάνουν την ωραιότητα του Νιρέα, εξιδανικεύοντας τον ήρωα, ο οποίος αναφέρεται όπως γνωρίζουν οι ιστορικοί και οι ερευνητές και πριν από τον Όμηρο στα προομηρικά έπη, δείγμα ότι τον ακολουθεί ένας μύθος, που ξεφεύγει από χρονολογική τοποθέτηση.

  Με το τέλος της κυριαρχίας του Νιρέα, η Σύμη δέχεται όπως αναφέραμε Κάρες, οι οποίοι ήταν πρώτα υποτελείς στο νησί, αλλά η ξηρασία και η έλλειψη νερού, τους αναγκάζει να την εγκαταλείψουν.   

ΜΕΡΟΣ 7^ο

  Νέοι άποικοι θα εμφανιστούν. Δωριείς υπό τον Αργείο Ναύσο με Λακεδαιμόνιους και Αργείους, οι οποίοι ακολουθούσαν τον Ιππότη, ο οποίος ήταν ένας από τους Ηρακλείδες, δηλαδή Δωριείς. Ο Ιππότης ήταν γιος του Φύλαντος, εγγονός του Αντιόχου και δισέγγονος του Ηρακλή. Μητέρα του ήταν η Λειπεφίλη, θυγατέρα του Ιολάου, ο οποίος ήταν γιος του Ιφικλή, αδελφού του Ηρακλή.

  Ο Ιππότης συνδέεται μυθολογικά με τους Ηρακλειδείς με τη κάθοδο των Δωριέων ως εξής:

  Ο Αντίοχος, γιος του Ηρακλή, πήρε μέρος σε μια εκστρατεία των Ηρακλειδών στην Πελοπόννησο. Ηγέτης της εκστρατείας εκείνης ήταν ο Τήμενος. Όταν κατά τη διάρκεια της επιχείρησης, τα στρατεύματα βρίσκονταν στη Ναύπακτο, ο Ιππότης σκότωσε το μάντη Κάρνο, νομίζοντάς τον για κατάσκοπο των Πελοποννησίων.

  Λόγω του φόνου αυτού, ο στρατός των Δωριέων αποδεκατίστηκε από πείνα, ενώ ο στόλος χάθηκε.

  Τη συμφορά αυτή, την έστειλε ο θεός Απόλλων, για να τους τιμωρήσει για τον άδικο θάνατο του μάντη.

  Ο ίδιος ο Ιππότης, αναγκάστηκε να υπομείνει εξορία δέκα ετών σαν τιμωρία.

  Πιθανολογούμε, ότι η  εξορία του Ιππότη δέκα χρόνια, δεν πρέπει να είναι τίποτε άλλο, παρά η αναζήτηση νέων εδαφών μετά την κάθοδο στην Πελοπόννησο και τη Λακεδαιμονία, και η άφιξη των Δωριέων στην περιοχή μας και στη Σύμη.

  Εξ’ αιτίας των Δωριέων θα ονομαστεί και ο κόλπος που βρίσκεται μέσα κόλπος της Δωρίδος, η οποία Δωρίδα, ήταν κόρη του Ποσειδώνα, από τη σύζυγό του Αμφιτρίτη ή κόρη του Ωκεανού και σύζυγος του Νηρέα (θεότητα της θάλασσας), του άλλου θαλασσινού θεού, και μητέρα των Νηρηίδων, για να ταυτίσουμε πάλι τη γενεαλογία των Συμιακών, με το υγρό στοιχείο της θάλασσας.

   Η επικράτηση των Δωριέων στην περιοχή μας, συντελείται όχι μόνο στα νησιά, αλλά και στην απέναντι ακτή, όπου ιδρύονται αποικίες. Η Κως, η Κνίδος, η Αλικαρνασσός, η Ρόδος και άλλες πόλεις είναι Δωρικές αποικίες, όπου δημιουργείται και η Δωρική Εξάπολη με κέντρο του το Ιερό στο Τριόπιο ακρωτήριο, στην οποία φαίνεται να συμμετέχει και η Σύμη.

  Μετά ήρθε ο Ξούθος και κατοίκησε τη Σύμη, μαζί με Κνίδιους και Ρόδιους, τους οποίους παρότρυνε να πάρουν μέρος στην αποίκηση και στην εγκατάσταση στο νησί.

ΜΕΡΟΣ 8^ο

  Οι συνεχείς εναλλαγές, κατοικήσεις και ερημώσεις της Σύμης, οφείλονται πρωτίστως στην έλλειψη νερού και στις ξηρασίες που επικράτησαν.

  Άρα το πρώτο μέλημα, όσων έμεναν στο νησί, ήταν να κατασκευάσουν δεξαμενές όμβριων υδάτων για να συλλέγουν το νερό της βροχής.

  Σε πολλά μέρη όπου υπάρχει κατοίκηση, και κυρίως σε αυτά που διαθέτουν έδαφος για καλλιέργεια, χτίστηκαν οικισμοί, σε ορισμένους από τους οποίους επέζησαν εντυπωσιακές ανοιχτές δεξαμενές όμβριων υδάτων, δομημένες με μεγάλους ογκόλιθους, κυκλικές ή ελλειψοειδείς για τις ανάγκες των διαβιούντων εκεί.

  Στο Καψό, στο Σκουλουδά, στη Νύμο και σε άλλα μέρη, βρίσκουμε εντυπωσιακές σε όγκο και χωρητικότητα.

  Αλλά αν δεν κατασκεύαζαν δεξαμενές, στα μέρη που υπήρχαν βάραθρα ή σπηλαιοβάραθρα, τα χρησιμοποιούσαν κατάλληλα αφού πρώτα δημιουργούσαν πάτο, τα σοβάτιζαν εσωτερικά διοχετεύοντας το νερό των βροχών.

  Τέτοιες δεξαμενές σοβατισμένες υπάρχουν στην περιοχή του Καψού, και στη Νουλιά, ψηλά πάνω από τους Τούρκους.

  Για να επιστρέψουμε πάλι στο θέμα μας, η μετέπειτα κατοίκηση και εγκατάσταση στο νησί τους ιστορικούς χρόνους και οι συμμαχίες που ανέπτυξε η Σύμη, είναι γνωστές κυρίως από το Θουκυδίδη και τον Πελοποννησιακό πόλεμο. (ακολουθεί την Αθήνα).

  Πρωτίστως όμως παρακολουθεί και συμμετέχει στα γεγονότα και στα τεκταινόμενα που συνέβησαν στις μεγάλες πόλεις Ρόδο και Κνίδο, ευρισκόμενη μεταξύ δύο σπουδαίων πόλεων και μεγάλων κέντρων της αρχαιότητας, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο όχι μόνο στην περιοχή μας, αλλά και στον Ελληνισμό γενικότερα.

  Απομεινάρια των αλλεπάλληλων καταστάσεων και διαφορετικών αποικισμών είναι οι ονομασίες του νησιού, αλλά και ονομασίες κάποιων περιοχών που προέρχονται από τη διάλεχτο που μιλούσε το κάθε φύλο.

  Ορισμένοι στο όνομα Ταβύρι (λιμάνι και παραλία στη Νύμο), όπως και στο βουνό Αττάβυρος στη Ρόδο, ξεχωρίζουν την ίδια ρίζα από τη Δωρική γλώσσα.

  Μια κατάληξη αρχαία που συναντιέται σε πολλά μέρη της Ελλάδας, δηλώνοντας κοινή γλώσσα, είναι οι ονομασίες πόλεων και τοποθεσιών, που λήγουν σε (ούντα). Τραπεζούντα, Σαμψούντα, Ελούντα, Σελινούντα κ.λ.π. Στη Σύμη αντίστοιχα έχουμε Δρακούντα, Μαραθούντα, Μπαλούντα, Φαγκούντα. Για τη τελευταία λέξη όσοι δεν το γνωρίζουν, αυτή είναι η παλαιότερη ονομασία στο Γιάλι του Σωτήρη.

   Για το Μαραθούντα, κάποιοι το παράγουν από το μάραθο, χόρτο, θα πρέπει όμως να λάβουμε υπόψη μας και το όνομα Μάραθος, που είναι γιος του Απόλλωνα.

  Να πούμε ακόμα, πως ο κόλπος του Αϊ Βασίλη φέρει και την ονομασία Λάπατος ή Λάπαθος, που αν δεν παράγεται από ανάλογο χόρτο λάπατο,  πιθανόν να έχει σχέση με τους οικιστές Λαπίθες από τη Θεσσαλία που έφτασαν στο νησί. Από την ίδια ρίζα προέρχεται και το κάστρο του Λαπατονιού, πάνω από τους Δυό Γιαλούς.

  Με προσοχή, όταν σκύψει κανείς στα μέρη και στις τοποθεσίες του νησιού, θα βρει και θα ανακαλύψει ένα ολόκληρο πλούτο που δηλώνει ταυτόχρονα την καταγωγή και την ιστορία του.

  Κλείνοντας θα πούμε, ότι μπορεί οι μύθοι να μας φαίνονται πολλές φορές διφορούμενοι και ακατανόητοι, όλοι όμως έχουν να μας πουν και να μας διδάξουν κάτι, αρκεί να βρούμε το κατάλληλο κλειδί για να τους ξεκλειδώσουμε.                                     ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΣΑΡΑΝΤΗΣ